VUCA วุ่นวาย จัดการอย่างไรดี (1)

ได้รับมอบหมายงานชิ้นหนึ่ง สำคัญมากทั้งต่อองค์กรและต่อทีมงานของเรา ทุกคนต้องทุ่มเทสุดกำลังเพื่อให้งานนี้สำเร็จให้ได้ แต่ไม่กี่วันต่อมาเจ้านายมาบอกว่าให้เลื่อนเรื่องนี้ออกไปก่อน โดยไม่มีคำอธิบายเหตุผลใดๆ !!! ถ้าเป็นคุณ จะรู้สึกอย่างไร?

ในยุค VUCA world (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) ซึ่งมีความวุ่นวาย ซับซ้อน ไม่ชัดเจน แปรปรวน ไม่มีอะไรแน่นอน เราจะต้องทำความเข้าใจกับเรื่องราวที่เกิดขึ้นอย่างไรถึงจะอยู่ได้อย่างไม่ทุกข์ระทม ไม่ได้หมายความว่าเราจะอยู่ได้อย่างสบายใจ เพียงแต่ไม่ร้อนรุ่มจนนั่งไม่ติด และบริหารความรู้สึกของตัวเองให้เข้าใจความวุ่นวายนี้และสามารถเกิดความคิดที่เหมาะสมในการจัดการสิ่งที่ต้องทำต่อไปได้

Pattern Scanner รูปแบบความคิด รูปแบบพฤติกรรม มีชุดหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับการรับมือความเปลี่ยนแปลง คนกลุ่มที่เป็น Sameness ชอบทำสิ่งที่คุ้นเคย ทำเหมือนเดิม และต้องการให้สิ่งต่างๆไม่เปลี่ยนแปลง คนกลุ่มที่อยู่ตรงข้ามคือเรียกว่า Difference คือชอบสิ่งที่แตกต่าง ทำด้วยวิธีใหม่ๆ ชอบเรื่องที่ไม่คุ้นเคยมาก่อน

ในสถานการณ์ที่เกริ่นไว้ตอนเริ่มเรื่อง คนที่เป็น Sameness คงจะตะลึง งงงัน ทำตัวไม่ถูก เพราะตอนแรกต้องคิดเรื่องใหม่ที่มีความสำคัญ ยังไม่ทันจะตั้งหลักได้เท่าไรก็ต้องมาตะลึงรอบสองกับการให้เลื่อนโครงการออกไปก่อน นอกจากงง ตั้งหลักไม่ได้ ทำตัวไม่ถูกแล้ว ก็ยังอาจจะโกรธ รู้สึกไม่มั่นคง ไม่มั่นใจในคนที่ดีลด้วยหรือรวมไปทั้งสงสัยในตัวเองว่าทำไมเขาถึงทำกับฉันแบบนี้ อาจจะทำให้เกิดภาวะนิ่งๆเหมือนตัวชา ไปต่อไม่ถูก ไม่รู้ต้องทำอย่างไร

ส่วนคนที่เป็น Difference ตอนที่ได้รับมอบเรื่องใหม่นี้ จะรู้สึกสนุก มีพลังที่อยากทำอะไรที่แตกต่างออกไปจากเดิม ยิ่งเป็นเรื่องใหญ่แบบนี้ยิ่งอยากลงมือทำเลย แตกยอดความคิดออกไปได้ไกล คิดหาทางเลือกได้เยอะ เผลอๆก็จะฟุ้งไปได้หลายอย่าง เพราะมีความไม่ชอบอยู่นิ่งเป็นทุนเดิม แต่พอให้เลื่อนเรื่องนี้ออกไปก่อนก็อาจจะพยามหาทางทำเรื่องอื่นต่อไปอีก ไม่อยากกลับไปอยู่ในสถานการณ์แบบเดิมๆ เพราะชอบความไม่เหมือนเดิม

ในสังคมที่เราพบเห็นส่วนใหญ่จะพบคนสุดโต่งแบบที่เล่าไปนี้อยู่บ้าง แต่ก็มีกลุ่มคนที่ปรับตัวเรียกว่า Evolutions คืออยู่แบบเดิมได้บ้าง แต่ไม่นานจนเกินไป การเปลี่ยนแปลงจะเป็นแบบทำให้ดีกว่าเดิม ทำให้ดีขึ้นแต่ไม่ได้แตกต่างจนสุดโต่งเหมือนคนอีกกลุ่มหนึ่ง

ในสถานการณ์ที่เล่าตอนเปิดเรื่อง คนกลุ่มนี้จะรับมือโดยพยามคิดว่าเขาจะทำอะไรได้บ้างเพื่อให้สถานการณ์ดีขึ้น เช่น ต้องต่อยอดจากสถานการณ์ปัจจุบันอย่างไร จะทำอะไรให้ดีขึ้นได้บ้าง หรือเขาจะต้องทำอะไรให้แตกต่างจากเดิม

อย่าลืมว่าในยุค VUCA ที่เรื่องราวจะดูวุ่นวาย สิ่งที่ไม่น่าจะเกี่ยวกับเราก็ส่งผลกระทบมาถึงเราอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เรื่องที่เคยดูง่ายๆก็อาจจะซับซ้อนกว่าที่เราจะคาดเดาได้ และที่สำคัญไม่มีอะไรนิ่งๆ ไร้คลื่นลม อีกต่อไป

ไม่ว่าเราจะมี Pattern ไหน ณ ขณะนี้ ให้เริ่มจากรู้ตัวก่อนว่าเรามักมีปฏิกริยาต่อการเปลี่ยนแปลงแบบไหน Sameness, Difference, หรือ Evolutions แล้วพิจารณาว่าเราจะไปต่ออย่างไรดีในสถานการณ์ที่เกิดขึ้นตอนนี้ คุณเลือกการตอบสนองได้ตามที่คุณคิด โดยไม่จำเป็นต้องติดอยู่ในกับดักของ Pattern เดิมเสมอไป ตั้งหลักให้ดีค่ะ โลกหมุนเร็วและเปลี่ยนแปลงง่าย เราต้องรับมือให้ทัน

ปล.มารู้จักกับ Pattern Scanner ได้ในคอร์ส Pattern Scanner: Powerful Communication Style for Leader and Coach 17-19 กุมภาพันธ์ 2563 นี้